Λουμπλιάνα

(σλαβ. Ljubljana, γερμαν. Leibach). Πόλη (257.338 κάτ. το 2002) και πρωτεύουσα της Σλοβενίας. Βρίσκεται στο κεντρικό τμήμα της χώρας, χτισμένη σε υψόμετρο 293 μ., στις όχθες του Λουμπλιάνιτσα, παραπόταμου του Δούναβη, σε μια εύφορη πεδινή περιοχή. Η Λ. είναι χτισμένη στη θέση της αρχαίας ρωμαϊκής Emona (υπάρχουν ακόμα ίχνη ρωμαϊκών τειχών) και απέκτησε ιδιαίτερη σημασία ως ποτάμιο λιμάνι. Στη διάρκεια της ιστορίας της η Λ. περιήλθε στην εξουσία διαφόρων κατακτητών, όπως ήταν οι Ούννοι, οι Μαγυάροι, οι Γάλλοι και οι Αψβούργοι, στην κυριαρχία των οποίων παρέμεινε έως το τέλος του Α’ Παγκοσμίου πολέμου, εκτός από μία σύντομη περίοδο, από το 1809 έως το 1813, οπότε ήταν πρωτεύουσα των Ιλλυρικών Επαρχιών. Η μακρόχρονη παραμονή της πόλης στην αυστριακή κατοχή ευθύνεται για την τυπικά αυστριακή αρχιτεκτονική που χαρακτηρίζει την κατασκευή των κτισμάτων. Βέβαια η σύγχρονη πόλη δεν διατηρεί πολλά κτίρια από το παρελθόν, γιατί ανοικοδομήθηκε κατά μεγάλο μέρος από την αρχή, μετά τον σεισμό του 1895. Τα πιο αντιπροσωπευτικά μνημεία της είναι το φρούριο, που δεσπόζει της πόλης από το ύψος ενός δασώδους λόφου, το δημαρχείο (1718), ο καθεδρικός ναός (18ος αι.) και ο ναός των φραγκισκανών (17ος αι.). Η Λ. συνιστά επίσης σημαντικό εμπορικό κέντρο, γιατί ευνοείται από τη θέση της ως σπουδαίου οδικού κόμβου (βρίσκεται στον αυτοκινητόδρομο που διασχίζει όλη την πρώην Γιουγκοσλαβία από Β προς Ν) αλλά και σιδηροδρομικού κέντρου (στη γραμμή Τεργέστης-Ζάγκρεμπ-Βελιγραδίου). Στην πόλη λειτουργούν και διάφορες βιομηχανίες επεξεργασίας χημικών προϊόντων, υφαντουργίας, καπνού, χαρτιού και δερμάτων. Αξιοσημείωτη είναι τέλος η πνευματική κίνησή της, αφού διαθέτει πανεπιστήμιο (1596), μουσεία, βιβλιοθήκες, Ακαδημία Επιστημών και πολυάριθμα ανώτερα πνευματικά ιδρύματα. Το 1821, στην πόλη συνήλθε το περίφημο συνέδριο με άμεσο ελληνικό ενδιαφέρον, που έμεινε γνωστό ως συνέδριο του Λάιμπαχ. Βλ. λ. Λάιμπαχ.